KINH NGHIỆM CHĂM SÓC CƠ THỂ TRẺ SƠ SINH

Chăm sóc bé

Trong quá trình chăm sóc và vệ sinh cho bé, bố mẹ nên chú ý đến 2 thóp (điểm mềm) trên đầu của bé. Hai thóp này có chức năng giúp hộp sọ thay đổi với kích thước phù hợp, bảo vệ não bộ và tạo điều kiện cho não bộ phát triển trong năm đầu tiên chào đời. Tuy nhiên, nếu thóp bị lõm xuống hay liên tục bị phồng lên, mẹ nên thông báo ngay cho bác sĩ

Thóp thứ nhất nằm trên đỉnh đầu dạng như viên kim cương, có kích thước khá lớn, khoảng 5cm. Thóp này thường sẽ đóng lại khi trẻ đủ 6 tháng tuổi và đóng hoàn toàn khi trẻ được 2 tuổi.
Thóp thứ hai nằm ở phía sau đầu, có hình tam giác và có kích thước nhỏ hơn, khoảng 1cm. Thóp này thường sẽ đóng lại sớm hơn, khi trẻ đủ 3 tháng tuổi thậm chí là nó có thể đóng lại ngay sau sinh. Thóp này vẫn có thể mở lại khi trẻ 2 tuổi để cung cấp cho não một khoảng không gian cần thiết để phát triển.

Thông thường, các nang tóc của bé sẽ bắt đầu phát triển vào khoảng tuần thứ 14 đến 15 của thai kỳ để chuẩn bị cho những sợi tóc mọc sau này. Tuy nhiên, khi mới sinh, trẻ có thể có hoặc không có tóc và sẽ tốn một khoảng thời gian khá lâu để tóc mọc bình thường. Thời gian mọc tóc của mỗi trẻ sẽ khác nhau, trẻ có thể mất 6 tháng, thậm chí là 2 đến 3 năm để mọc tóc.
Vào khoảng 2 đến 3 tháng đầu, đây là giai đoạn tẩy tế bào chết ở da đầu với sự giảm mạnh của các hormone trong thai kỳ. Do đó, các nang tóc hay tóc đã mọc trước đó có thể rụng dần đi. Tuy nhiên, mẹ không nên quá lo lắng vì đây là những biểu hiện sinh lý bình thường của trẻ sơ sinh.

Sau sinh, một phần dây rốn vẫn sẽ còn dính trên rốn bé và chúng sẽ khô lại sau đó. Trong trường hợp cuống rốn vẫn chưa rụng đi khi bé đã hơn 3-4 tuần tuổi kèm chảy dịch bất thường, bố mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và biện pháp xử lý phù hợp.
Điều quan trọng khi chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinhlà luôn giữ cho khu vực này được khô ráo, đảm bảo vệ sinh. Bên cạnh đó, mẹ nên tránh chạm, kéo hay đè lên phần rốn của bé. Việc thay tã thường xuyên cũng có tác dụng bảo vệ và giữ vệ sinh vùng rốn cho bé.

Hầu hết trẻ sơ sinh được sinh ra với một làn da non nớt và rất nhạy cảm. Do đó, mẹ cần chú ý cẩn thận khi chăm sóc cho bé, tránh gây ra những tổn thương lên da bé. Việc tắm và vệ sinh da cho trẻ sơ sinh không nhất thiết phải thực hiện mỗi ngày.
Hơn nữa, mẹ nên chú ý đến những loại phát ban hay các vết sưng tấy có thể xuất hiện trên da trẻ như chàm, hăm tã, mụn trứng cá sơ sinh, milia, phát ban,… Tuy nhiên, khi trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường hay tình trạng phát ban trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn, trẻ cần được bác sĩ kiểm tra và hỗ trợ điều trị đúng cách.

Chăm sóc miệng hằng ngày cho bé sẽ giúp trẻ tránh được những tác động tiêu cực từ các vi sinh vật trên bề mặt lưỡi và khoang miệng, khiến miệng có mùi hôi khó chịu gây cản trở khả năng cảm nhận hương vị, chán ăn ở trẻ sơ sinh.
Do đó, mẹ nên chú ý chăm sóc và vệ sinh miệng cho bé, đặc biệt là sau khi bé được uống sữa và khi bé thức dậy. Mẹ có thể vệ sinh miệng cho bé bằng cách quấn gạc quanh ngón trỏ và làm ẩm gạc bằng nước muối sinh lý.

Trung bình, trẻ sẽ cần được uống sữa sau mỗi 2 đến 3 giờ, mỗi lần bú kéo dài khoảng 10 đến 15 phút mỗi bên vú.
Khi bé đói hay ăn chưa đủ nó, bé có thể thông báo cho mẹ biết bằng cách khóc, mút ngón tay, chép miệng liên tục, thường xuyên ngọ nguậy, …

Trẻ sơ sinh thường sẽ cần đến khoảng 12 tuần và sự giúp đỡ của mẹ để xây dựng thói quen ngủ một cách hợp lý. Do đó, trong thời gian đầu, bé sẽ không có một thói quen ngủ đều đặn.
Các giấc ngủ của bé vào ban ngày sẽ dần được giảm đi khi trẻ lớn lên, nhất là trong khoảng tháng thứ 3 đến tháng thứ 6. Bên cạnh đó, các giấc ngủ vào ban đêm sẽ kéo dài từ 6 đến 8 giờ khi trẻ đã được 3 tháng tuổi.

Để kích thích khả năng vận động của bé, mẹ nên cho bé tập nằm sấp có giám sát và dần kéo dài thời gian này. Lúc bắt đầu, mẹ có thể tập cho bé nằm sấp trong vài giây và sau đó là nâng dần lên vài phút, dần đến 15, 20 phút mỗi lần. Những buổi tập đầu, mẹ có thể hỗ trợ đỡ phần đầu cho bé nhưng về sau, bé sẽ tự tập để nâng đầu của mình lên.

Thực tế, khóc được xem là một phương tiện để bé thông báo cho bé những nhu cầu và cảm giác của bé trong những ngày đầu. Khi trẻ khóc, mẹ có thể thử một số biện pháp sau để dỗ dành bé:
Trẻ có thể đang đói và muốn được ăn, mẹ nên cho bé bú;
Bé vừa đi vệ sinh, mẹ cần thay tã cho bé;
Bé có thể bị thức giấc bở tiếng ồn,… mẹ có thể đặt bé trong nôi hoặc ôm con, hát ru và di chuyển nhẹ nhàng;
Cho trẻ tắm nước ấm;
Cho bé nghe những giai điệu ngọt ngào, nhẹ nhàng, tiếng lục lạc,…
Vuốt lưng trẻ nhẹ nhàng, massage cho bé;
Nếu đã thực hiện những cách thông thường mà bé vẫn liên tục khóc, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ;